[Rasmei Kampuchea Daily News] - គណៈកម្មាធិការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោកនិងយូអ៊ិនឌីភី ប្រកាសផ្សព្វផ្សាយ របាយការណ៍ថ្មីមួយស្ដីពីគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកនៅកម្ពុជានិងការខាតបង់សេដ្ឋកិច្ច
ភ្នំពេញ៖ នៅថ្ងៃនេះ គណៈកម្មាធិការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ ផ្លូវគោកនិងកម្មវិធីអភិវឌ្ឍន៍សហប្រជាជាតិ(UNDP)បានប្រកាសផ្សព្វផ្សាយរបាយការណ៍ថ្មីមួយស្ដីពីគ្រោះ ថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកនៅកម្ពុជានិងការខាតបង់សេដ្ឋកិច្ច ដែលបង្កឡើងដោយសារគ្រោះថ្នាក់ទាំងនេះដោយប្រើប្រាស់ទិន្នន័យឆ្នាំ២០១៩ដែលបានពីប្រព័ន្ធព័ត៌មានជនរងគ្រោះ និងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍។
ក្នុងឆ្នាំ២០១៩ នៅកម្ពុជាមានការរងរបួសជិត ១៣.៧០០ ករណី និងការបាត់បង់ ជីវិតជាង ២.០០០ ករណីដោយសារតែគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ដោយជាមធ្យមមានមនុស្ស ៤ ឬ៥ នាក់បាត់បង់ជីវិតរៀងរាល់ថ្ងៃ។ កត្តានេះធ្វើឱ្យគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ក្លាយ ជាមូលហេតុនាំមុខគេ នៃការបាត់បង់ជីវិត និងការរងរបួសនៅក្នុង ព្រះរាជាណាចក្រនេះ។ ចំនួនករណីបាត់បង់ជីវិតដែលបង្កឡើងដោយសារគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍មានការកើនឡើងជិត ២៥ភាគរយ នៅក្នុងរយៈពេល១១ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ (២០០០-២០១៩) ពោលគឺខ្ពស់ជាងអត្រាកំណើនប្រជាជន ដែលស្មើនឹង ១៧ភាគរយសម្រាប់រយៈពេលដូចគ្នា។
របាយការណ៍នេះបង្ហាញថា អ្នកបាត់បង់ជីវិត ៣ ភាគ ៤ គឺជាអ្នកបើកទោចក្រយានយន្ត បន្ទាប់មកថ្មើរជើង អ្នកប្រើប្រាស់រថយន្តគ្រួសារ និងអ្នកប្រើប្រាស់យានយន្តដឹកទំនិញ។ ក្នុងចំណោមយានយន្តពាក់ព័ន្ធនឹងគ្រោះថ្នាក់ ចរាចរណ៍ទាំងអស់ដែលបានចុះបញ្ជីមានជាង ៨០ភាគរយ គឺជាទោចក្រយានយន្ត។ ករណីបាត់បង់ជីវិតភាគ ច្រើនកើតឡើងនៅតាមផ្លូវជាតិ និងនៅក្នុងរាជធានី។
នៅពេលដែលគេធ្វើការវាយតម្លៃលើករណីបាត់បង់ជីវិតដោយសារគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ឥរិយាបថរបស់អ្នកប្រើប្រាស់ផ្លូវគឺជាកត្តាចម្បង។ ក្នុងរបាយការណ៍នេះបង្ហាញថា នៅពេលដែលយើងត្រួតពិនិត្យកត្តាដទៃទៀតអថេរធំជាងគេដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការបាត់បង់ជីវិតនៅពេលមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍កើតឡើងបង្កឡើងដោយសារ «កត្តាចំនួន៤ ដែលនាំឱ្យមានការបាត់បង់ជីវិត» រួមមាន ការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង និងគ្រឿងញៀន ការបើកបរល្បឿនលឿន ការមិនគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ និងការប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទ ពេលកំពុងបើកបរ។ កំហុសរបស់មនុស្សរួមចំណែកនាំឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ប្រមាណ ៩៨ភាគរយ ហើយគ្រោះថ្នាក់១៦ភាគរយ នាំឱ្យមានការបាត់បង់ជីវិត។
របាយការណ៍នេះរំលេចឲ្យឃើញពីភាពចាំបាច់ក្នុងការឆ្លើយតបជាបន្ទាន់។ ករណី បាត់បង់ជីវិតជាង ៨០ភាគរយ កើតឡើងភ្លាមៗនៅនឹងកន្លែងកើតហេតុតែម្ដង។ ជនរងគ្រោះត្រឹមតែ ៣៥ភាគរយ តែប៉ុណ្ណោះដែលបានទទួលសេវាសង្គ្រោះបឋម ដែលថយចុះ ២៤ភាគរយ ធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៨។ លើសពីនេះមានជនរងគ្រោះត្រឹមតែ ១០ភាគរយ តែប៉ុណ្ណោះដែល បានទៅដល់មន្ទីរពេទ្យក្រោម ៣០ នាទី ខណៈពេល ដែលជនរងគ្រោះភាគច្រើន ត្រូវបានបញ្ជូនទៅមន្ទីរពេទ្យយ៉ាងហោចណាស់ ១ ម៉ោងក្រោយពេលរងគ្រោះថ្នាក់។
គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកបង្កជាបន្ទុកសេដ្ឋកិច្ចក្នុងកម្រិតមួយដ៏ខ្ពស់។UNDPនិងគណៈកម្មាធិការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោកបានធ្វើការប៉ាន់ប្រមាណឡើងវិញពីការខាតបង់ដោយសារគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកនៅកម្ពុជាជាលើកទីមួយក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំនេះ និងបានរកឃើញថា មានការខាតបង់ចំនួន ៤៦៦,៨លានដុល្លារ សម្រាប់ឆ្នាំ២០១៩ ស្មើនឹង ១,៧ភាគរយ នៃផលិតផលសរុប (ផ.ស.ស) ប្រចាំឆ្នាំ។ ក្នុងចំណោមការខាតបង់សរុប៨៨,៨ភាគរយ ជាការខាតបង់ដោយសារការបាត់បង់ ជីវិតនិងការបាត់បង់ប្រាក់ចំណូលដែលជនរងគ្រោះអាចរកបានពេញមួយជីវិត។ក្នុងនាមជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបបច្ចុប្បន្នបញ្ហាស្លាប់ និងឈឺថ្កាត់ ដែលកម្ពុជាជួបប្រទះ គឺជាអ្វីដែលកើតមានទន្ទឹមគ្នានឹងការកើនឡើងនៃកម្រិតអភិវឌ្ឍន៍ របស់ប្រទេស។
របាយការណ៍នេះផ្តល់ជាអនុសាសន៍ឱ្យមានការឆ្លើយតបក្នុងទម្រង់ជាគោលនយោបាយជាច្រើនដូចជាការពន្លឿនការរៀបចំគោលនយោបាយ និងការពង្រឹងការប្រមូល ទិន្នន័យការកែលម្អហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនិងលិខិតបទដ្ឋានគតិយុត្តនានាការពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ចរាចរណ៍ ជាពិសេសផ្តោតលើកត្តាទាំង ៤ដែលនាំឱ្យមានការបាត់បង់ជីវិត ដូចរៀបរាប់ខាងលើ ការបង្កើនការយល់ដឹង និងការផ្លាស់ប្តូរឥរិយាបថរបស់អ្នកបើកបរ និងការអនុវត្តវិធានការដើម្បីឆ្លើយតបចំពោះស្ថានភាពបន្ទាន់។
លោក និក បេរ៉េសហ្វត (Nick Beresford) នាយក UNDP ប្រចាំកម្ពុជាបានលើក ឡើងថា នេះជាលើកទី ១ ដែលការវិភាគស៊ីជម្រៅបែបនេះត្រូវបានធ្វើឡើង ដោយការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធទិន្នន័យ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ផ្លូវគោកដែលមានទំហំធំ បែបនេះ ហើយការវិភាគនេះបានផ្តល់ឱ្យ យើងនូវការយល់ដឹងស៊ីជម្រៅពាក់ព័ន្ធ នឹងករណីបាត់បង់ជីវិតនៅតាមដងផ្លូវ។ លោកបាន គូសបញ្ជាក់ថា “វាមិនមែនពាក់ព័ន្ធ នឹងថាតើជនរងគ្រោះជាជនវ័យក្មេង ឬជាបុរសនោះ ឡើយប៉ុន្តែវាពាក់ព័ន្ធនឹងការ ប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង គ្រឿងញៀន ការមិនគោរពច្បាប់ ចរាចរណ៍និងការប្រើប្រាស់ ទូរស័ព្ទពេលបើកបរ។ ជារួមវាពាក់ព័ន្ធនឹងឥរិយាបថ របស់អ្នកដែលជាកត្តាកំណត់ ពីការបាត់បង់ជីវិតនៅក្នុងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍”។
លោកស្រី មឹន មាណវី រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងសាធារណការ និងដឹកជញ្ជូន និងជាអគ្គ លេខាធិការ នៃគណៈកម្មាធិការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ផ្លូវគោក បានមានប្រសាសន៍ ថា គណៈកម្មាធិការជាតិសុវត្ថិភាពចរាចរណ៍ មានជំនឿយ៉ាងមុតមាំថា ព័ត៌មានផ្សេងៗ ក្នុងរបាយការណ៍ រួមជាមួយលទ្ធផលនៃការសិក្សាអំពីការខាតបង់សេដ្ឋកិច្ច គឺជាធាតុចូល យ៉ាងសំខាន់សម្រាប់ការដាក់ចេញនូវវិធានការស័ក្តិសិទ្ធិ និងតម្រង់ ទិសគោលនយោបាយ របស់រដ្ឋ និងរបស់អង្គការជាតិ អន្តរជាតិ វិស័យឯកជន ដែលមានសមានចិត្តក្នុងការជួយ លើកកម្ពស់សុវត្ថិភាពចរាចរណ៍នៅកម្ពុជា កាន់តែមានមូលដ្ឋានរឹងមាំបន្ថែមដើម្បីសហការ រួមចំណែកទប់ស្កាត់កាត់បន្ថយ គ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍ ចំនួនអ្នកស្លាប់ និងអ្នករបួស។ លោកជំទាវបានបន្ដថា ការសហការរួមចំណែកទប់ស្កាត់កាត់បន្ថយគ្រោះថ្នាក់ ចរាចរណ៍ នេះ គឺឆ្លើយតប សមស្របទៅនឹងមូលហេតុ ទីតាំង ពេលវេលា និងការខាតបង់សេដ្ឋកិច្ចដោយគ្រោះ ថ្នាក់ចរាចរណ៍ តាមរយៈសកម្មភាពនិងបេសកកម្មពាក់ព័ន្ធ រួមទាំងការបន្តរឹត បន្តឹងការអនុវត្តច្បាប់ ការកែលម្អលក្ខខណ្ឌបច្ចេកទេសផ្លូវស្ពាន ពិសេសការអប់រំផ្សព្វ ផ្សាយជាដើម៕
